مطالعه تاکسونومیک و تبارشناسی گونه های کلادوسپوریوم و شبه-کلادوسپوریوم در استان گیلان

کلادوسپوریوم یکی از جنس های بزرگ هیفومیست ها است که گونه های آن اغلب به صورت ساپروفیت در خاک و یا روی مواد گیاهی خشک رشد می کنند. بیمارگر گیاهان یا هایپرپارازیت سایر قارچ ها هستند. علی رغم پراکنش وسیع اعضای این جنس، در بسیاری از مناطق اطلاع چندانی از وضعیت گونه های آن در دست نیست. به منظور شناسایی تاکسونومیکی و تجزیه و تحلیل فیلوژنتیکی گونه های کلادوسپوریوم و شبه کلادوسپوریوم در استان گیلان، طی سال های 92-1389، 276 نمونه از مناطق مختلف استان گیلان و برخی استان های کشور، جمع آوری شد. شناسایی جدایه ها با استفاده از صفات مورفولوژیکی کنیدیوفور، کنیدیوم، تشکیل راموکنیدیوم، علایم، ارتباط با میزبان و با کمک منابع معتبر، انجام شد. به منظور شناسایی دقیق و مولکولی و تجزیه و تحلیل فیلوژنتیکی، پس از استخراج dna کل به روش چلکس، نواحی ژنی rdna its (شامل ناحیه 5.8s) با آغازگرهای its5، its1 و its4 و ef1-? با آغازگرهای 688f، 728f و ef-r تکثیر و توالی یابی شدند. توالی های به دست آمده در برنامه genedoc و clustal-x تنظیم و رج بندی شدند. درخت فیلوژنتیکی داده های حاصل با نرم افزار mega5 و با سه روش تلفیق همسایه ها (nj)، حداقل تکامل (me) و حداکثر صرفه جویی (mp) ترسیم شد. در مجموع 16 گونه از جنس cladosporium، دو واریته از گونه chalastospora gossypii، یک گونه ناشناخته از جنس passalora و یک گونه ناشناخته متعلق به جنس zasmidium شناسایی شد که از میان آنها گونه های c. delicatulum، c. exile، c. halotolerans، c. neriicola، c. pannosum، c. perangustum، c. pseudocladosporioides، c. scabrellum، c. sphaerospermum، c. tenuissimum و chalastospora gossypii var. polymorpha برای اولین بار از ایران گزارش می شوند. نتایج آنالیز فیلوژنتیکی نشان داد ناحیه its قادر به تفکیک گونه ها و تعیین حدود آنها نیست و تمامی جدایه های مربوط به گونه های مختلف کمپلکس c. cladosporioides s. lat. را در یک کلاد قرار داد. در مقابل توالی ناحیه ef1-? توانست گونه ها را بهتر تفکیک کرده و در گروه های تک نیایی قرار دهد. با این همه تعدادی جدایه از گونه های کمپلکس c. cladosporioides، c. perangustum، c. pseudocladosporioides و c. tenuissimum علی رغم غیر قابل تفکیک بودن با صفات مورفولوژیکی به دلیل شباهت بسیار زیاد، در گروه های فیلوژنتیکی مجزا قرار گرفتند.